මරණ දඬුවම ක්‍රියාත්මක කළ පමණින් මිනිස්සු වැරදි වලින් මුදවන්නට බැහැ

‘‘මං මරණ දඬුවමට විරුද්ධයි. මනුස්සයෙක්ව මරාදැමීම කියන්නේ කිසිදා සමාව දිය නොහැකි බරපතල අපරාධයක්. එක් පුද්ගලයෙකු විසින් තවත් අයෙකුව මරාදැමීම නැත්නම් එක් පද්ධතියක් හෝ ආයතනයක් විසින් පුද්ගලයෙකුව මරාදැමීම සම්බන්ධයෙන් මූලික වශයෙන් වෙනසක් පැවතිය යුතුයි. වරදට සමාව දීමට හැකි එකම මඟ මරණය බව ලෝකයේ විශ්වාසය වී තිබුණත් ඒ ගැන පවතින සම්මුතිය නැතිවෙමින් යනවා. පවත්නා නීති පද්ධතිය ඇතුළේ මරණ දඬුවම ක්‍රියාත්මක කරලා මිනිසුන් වැරදි ක්‍රියා වල නිරතවීම නවත්වන්නට හැකි බව දිනෙන් දින වැඩිවන අපරාධ දුටු විට කිසිසේත්ම විශ්වාස කරන්නට බැහැ. මේ වගේ කාරණා සලකා බලද්දි ඇත්තටම මරණ දඬුවම පැනවීම මාරාන්තික අන්තරායක්.‘‘

ෂින්රික්යෝ ආගමික කල්ලියේ ඝාතනයන් ගැන සටහන් තැබූ හරුකි

හරුකි මුරකාමි නම් සුප්‍රකට ජපන් ලේඛකයා පසුගිය ජූලි 29 වැනිදා ඉරිදා The Mainichi පුවත්පතට ලිපියක් යොමුකරමින් මරණ දඬුවම ගැන සටහන් තබන්නේ එලෙසයි. මේ සටහනේ නිමිත්ත වෙන්නේ 1995 මාර්තු 20 වැනිදා ටෝකියෝවේ දුම්රිය උමං මාර්ගයකදී විෂ වායුවක් (Sarin)  මුදාහැර පුද්ගලයින් 13 දෙනෙකු ඝාතනය කිරීම, 6000 කට අධික පිරිසක් පීඩාවට ලක්කිරීමේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් මරණ දඬුවම නියම වී සිටි අවුම් ෂින්රික්යෝ ආගමික කල්ලියේ නායකයා වූ ෂොකෝ අශහාරා හා ඔහුගේ අනුගාමිකයින් 6 දෙනෙකු එල්ලා මරාදැමීමයි. පහුගිය ජූලි මසදී මේ පිරිස එල්ලා මරාදැමීමෙන් අනතුරුව ඒ පිළිබඳව හරුකි මුරකාමි විසින් සටහන් තබන්නට හේතු වුණු කරුණක් තිබුණා. ඒ ඔහු රචනා කළ Underground –The Tokyo Gas Attack and the Japanese Psyche (1997) කෘතියට පාදක වී තිබෙන්නේ මේ විෂ දුමින් මියගිය පවුල් වල පිරිස් මෙන්ම ඒ අපරාධයට හවුල් වූ පිරිසගෙන් ලබාගත්  සම්මුඛ සාකච්ඡාවන් වීමයි.

Underground – තෝකියේවේ විෂ වායු සිද්ධියට ගොදුරු වුණු පුද්ගලයින්ගේ ඥාතීන් හා එහි වැරදිකරුවන්ගෙන් ලබාගත් සම්මුඛ සාකච්ඡා ඇසුරින් ලියැවුණු කෘතියක්

මේ ගැන පවසන හරුකි වැඩිදුරටත් පවසන්නේ, ‘‘තෝකියෝවේදී විෂ වායු මුදාහැර පුද්ගලයින් ඝාතනය කිරීමේ සිද්ධියෙන් අනතුරුව මින් ජීවිත අහිමිවූවන්ගේ ඥාතීන් Underground කෘතිය වෙනුවෙන් සම්මුඛ සාකච්ඡාවට ලක්කළ තැනැත්තෙකු ලෙස ඔවුන් එකල අත්විඳි දුක, වේදනාව මෙන්ම කෝපය ද මා දැක තිබෙනවා. මවිසින් රචනා කෙරුණු කෘතියක් මා නැවත කියවන්නේ බොහොම කලාතුරකිනුයි. නමුත්,  Underground කෘතියේ සමහර තැන් කියවන විට අදටත් මගේ නෙතගින් කඳුළු කඩාවැටෙනවා. එකල මේ කෘතිය වෙනුවෙන් කළ සම්මුඛ සාකච්ඡාවන් වා තලයට මුසුවී, ඒ හැඟීම්, හඬවල් වා තලයේ සැරිසරා මවෙත විත් විටෙක මගේ හුස්ම සිරකර දමනවා. මා භාවාතිශය තැනැත්තෙකු බව ඔබ කියාවි. නමුත්, පොත් ලියන මනුස්සයෙකු විදියට ඒ වගේ ස්වභාවික හැඟීම් මැඩපැවැත්වීමේ වුවමනාවක් මට නැහැ, ඒ හැඟීම් එලෙසින්ම පාඨකයින්ට පවසන්නට මට හැකියාවක් තිබෙනවා නම් එය නොපැකිලිව සිදුකරන්න මා කැමැතියි. ඇත්තටම, Underground කෘතිය රචනා කරන සමයේදී ඇතුළතින් වෙනස් වූ බවක් මට හැඟුණා.‘‘ යන්නයි.

හරුකිගේ සීයා බෞද්ධ හිමිනමක වූ අතර ඔහුගේ පියා ජපන් සාහිත්‍යය ගුරුවරයෙකු ලෙස කටයුතු කළා. කුඩාවියේදී සිටම ජපන් සාහිත්‍යය, කලාව හා සංගීතය ප්‍රතික්ෂේප කරමින් එතෙක් කලක් ජෑස් පටි, හොලිවුඩ් සිනමාපට තුළින් පමණක් හඳුනාගෙන සිටි ජපානයට එපිටින් සිටි ලෝකය දැන හඳුනාගැනීමට ඔහු තුළ දැඩි බලපෑමක් ඇතිකළේ නිරන්තරයෙන් ඇමරිකානු නාවිකයින් පැමිණි කෝබිහි ගෙවීගිය ජීවිතයයි.

තෝකියෝවේ සිසුවෙකු ලෙස ගතකළ අවදියේදී ද පශ්චාත් නූතන ප්‍රබන්ධ කෙරෙහි දැඩි උනන්දුවක් දැක්වූ හරුකි සිය දිවියේ 23 හැවිරිදි කඩඉමේදී විවාහ දිවියට ඇතුළත් වූ අතර තෝකියෝවේ Peter Cat නම් ජෑස් සමාජ ශාලාවක් පවත්වාගෙන ගියා. මේ අතරතුරදී තමන්ට ලේඛකයෙකු විය හැකියැයි සිහියට නැගෙන්නේ බේස්බෝල් තරගයක් නරඹමින් සිටින අවස්ථාවේදීයි.

‘ලේඛනය දෙවියන්ගෙන් ලැබුණු තෑග්ගක්‘ – හරුකි මුරකාමි

‘‘මා බුද්ධිමතෙකු නොවේ. ආඩම්බරයෙන් දිවිගෙවන තැනැත්තෙකු ද නොවේ. මා, මගේ කෘතීන් කියවන පාඨකයන් මෙන්ම වුණු තැනැත්තෙකි. මට ජෑස් ක්ලබ් එකක් තිබුණා. එහි කොක්ටේල්, සැන්ඩ්විච් ආදිය පිළියෙල කළේ මමයි. කිසිසේත්ම ලේඛකයෙකු වීමේ වුවමනාවක් මට තිබුණේ නැහැ. ඒක සිද්ධ වුණේ ඉබේටමයි. ලේඛනය දෙවියන්ගෙන් මා ලැබූ තෑග්ගක් වෙන්න ඇති. ඒ නිසාම මං බොහොම නිරහංකාර විය යුතු බව මගේ විශ්වාසයයි‘‘ 

Hear the Wind Sing නවකතාව හරහා 1979 දී ලේඛනයට පිවිසෙන මේ ලේඛකයා සිය කෘතිය ඉංග්‍රීසියට පරිවර්තනය කළද එය ජපානයේ අලෙවි නොකළ යුතු යැයි ඉල්ලීමක් කරනවා. මේ නවකතාව උදෙසා ඔහුට Gunzo සාහිත්‍යය සම්මානය ද හිමිකරගන්නා හරුකි ඔහු විසින් රචිත සෑම කෘතියකින්ම ජනප්‍රියත්වය හා පිළිගැනීම හිමිකරගන්නට සමත් වෙනවා. 1987 දී ඔහු විසින් රචිත Norwegian Wood කෘතිය හරුකි සුවිශේෂී සාහිත්‍යධරයකු බවට පත්කරන්නට සමත් වෙනවා. ’80 පරපුරේ හඬ, ජපානයේ ජේ.ඩී. ස්ලින්ගර්‘ යන අන්වර්ථ  නාමයන්ගෙන් ඔහුව හැඳින්වෙන අතර ජපානයේ පමණක් මේ කෘතියේ පිටපත් මිලියන දෙකක් අලෙවි කෙරෙනවා. පසුකලෙක මෙය සිනමාපටයකටත් නැගෙනවා.

ද පැරිස් රිවීව් සමග සම්මුඛ සාකච්ඡාවකට එක්වෙන හරුකි ඒ ගැන පවසන්නේ, ‘‘මං අධියථාර්තවාදී නවකතා නොලීවා නම් ධර්මය ගැන ලියන ලේඛකයෙකු වේවි. නමුත්, මට ප්‍රධාන ධාරාව බිඳදැමීමට වුවමනා වුණු නිසා යථාර්තවාදී පොත් රචනා කිරීමට හැකි බව පෙන්වන්න සිද්ධ වුණා. මගේ අතින් Norwegian Wood කෘතිය රචනා වුණේ ඒ නිසයි. අපේක්ෂා නොකළ අන්දමේ ප්‍රතිචාර මේ කෘතියට හිමිවුණා පමණක් නොව ජපානයේ වැඩියෙන්ම අලෙවි වූ කෘතියක් බවටත් එය පත්වුණා.‘‘  යන්නයි.

A Wild Sheep Chase (1982), The Wind-Up Bird Chronicle(1994–95), Kafka on the Shore (2002), 1Q84 (2009) ඔහු විසින් රචිත විශිෂ්ට කෘතීන් කීපයක් වන අතර හරුකිගේ පොත් ලොව පුරා භාෂා 50 කට අධික සංඛ්‍යාවකට පරිවර්තනය වී තිබෙනවා. Killing Commendatore නමින් 2017 වසරේදී ඔහු ලියූ නවකතාව අශෝභන යැයි පවසා පසුගියදා හොංකොං හි විරෝධතා පැවැත්වුණා. අතිවිශිෂ්ට කෘති රචනා කළ මේ ලේඛකයා විකල්ප නොබෙල් සම්මානය අබියස හිඳිමින් පවසන්නේ  මෙවැනි කතාවකි. ‘‘ඔබ කියවන්නේ හැමෝම කියවන පොත් නම්, ඔබට සිතිය හැක්කේද හැමෝම හිතන දේවල් පමණි.” 

සටහන – වින්ධ්‍යා ගම්ලත්

(2018 අගෝස්තු 26 වැනිදා ‘අනිද්දා‘ පුවත්පතේ පළවූවකි)