සල්මන් රුෂ්ඩි ඔහුගේ සැටනික් වර්සස් The Satanic Versesනම් වූ නවකතාව ප්‍රකාශයට පත් කිරීමෙන් අනතුරුව,1979 ඉරාන විප්ලවයෙන් පසු ඉරානයේ උත්තරීතර නායකයා වූ අයතුල්ලා රුහොල්ලා කොමේනි 1989 පෙබරවාරි 14 වැනි දින ෆට්වා (පිළිගත් අධිකාරියක් විසින් දෙන ලද ඉස්ලාමීය නීතියේ කරුණක් පිළිබඳ තීන්දුවක්)නමින් ආගමික ආඥාවක් නිකුත් කරමින් රුෂ්ඩි මහතා මරා දමන ලෙස මුස්ලිම්වරුන්ට නියෝග කළේය.

ඔහුගේ හිසට ඩොලර් මිලියන ගණනක මිලක් නියම විය. එවකට ලන්ඩනයේ ජීවත් වූ රුෂ්ඩි මහතා සැඟවී සිටි අතර, වසර 10 න් වැඩි කාලයක් බ්‍රිතාන්‍ය පොලිසියේ ආරක්ෂාව යටතේ ශක්තිමත් ආරක්ෂිත නිවසක පදිංචියට ගියේය. ඉරානයේ නායකත්වය ඔහුගේ මරණය ඉල්ලා සිටීමෙන් පසු වසර ගණනාවක් සැඟවී සිටියේය'නමුත් මෑත වසරවලදී මට මගේ ජීවිතය ගත කළ යුතුයි යනුවෙන් ප‍්‍රකාශ කරමින් නැවත ඔහු සමාජයට ඇතුළු වූ අතර පැහැදිලි ආරක්ෂාවක් නොමැතිව නිව්යෝර්ක් නගරය අවට ප්‍රසිද්ධියේ පෙනී සිටියේය.

මෑත වසරවලදී,රුෂ්ඩි මහතා නිව් යෝර්ක් නගරයේ වඩාත් පොදු ජීවිතයක් භුක්ති වින්දා. 2019 දී ඔහු තම නවකතාව වන 'Quichotte' ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා මෑන්හැටන් හි පෞද්ගලික සමාජ ශාලාවක කතා කළේය' උත්සවයේ ආරක්ෂාව ලිහිල් කර තිබූ අතර, රුෂ්ඩි මහතා අමුත්තන් සමඟ නිදහසේ මුසු වී සමාජ ශාලාවේ සාමාජිකයන් සමඟ රාත්‍රී ආහාරය ගත්තේය.වසර ගණනාවක් නිවාස අඩස්සියේ මෙන් විසූ ෂල්මන්ට ජීවිතය පිළිබඳ නිදහසක් දැනෙන්නට වූවාට කිසිම සැකයක් නැත.

අගෝස්තු 12 වන සිකුරාදා උදෑසන බටහිර නිව් යෝර්ක්හි චෞටවුවා ආයතනයේ දී (Chautauqua Institution)රුෂ්ඩි මහතා ට පිටුවහල් ලේඛකයින් සඳහා එක්සත් ජනපදය ආරක්ෂිත තෝතැන්නක් මැයෙන් දේශනයක් පැවැත්වීමට නියමිතව තිබුණි.

ෂල්මන් රුෂ්ඩි මහතා වේදිකාවේ අසුන්ගෙන සිටියදී ප්‍රහාරකයා 75 හැවිරිදි රුෂ්ඩි මහතාගේ උදරයට සහ බෙල්ලට පිහියෙන් ඇන ඇති බව පොලිසිය සහ සාක්ෂිකරුවන් ප්‍රකාශ කළේ කිහිප දෙනෙකු ඔහුව වළක්වද්දීත් ප්‍රහාරය දිගටම කරගෙන යාමට වෙහෙස වූ බවයි.සිකුරාදා දහවල් පැය කිහිපයක් ශල්‍යකර්මයක බාජනයකරන ලද රුෂ්ඩි මහතා හෙලිකොප්ටරයකින් ඊර් හි පිහිටි රෝහලට ගෙන යන ලදී.

රෂ්ඩි මහතාගේ නියෝජිත ඇන්ඩෲ වයිලි සිකුරාදා සවස පැවසුවේ රෂ්ඩි මහතා ventilator මත සිටින බවත් ඔහුට කතා කිරීමට නොහැකි බවත්ය.

වයිලි මහතා ඊමේගයකින් පවසා ඇත්තේ "ප්‍රවෘත්තිය හොඳ නැහැ, සල්මාන්ට එක ඇසක් අහිමි විය හැකියි. ඔහුගේ අතේ ස්නායුවලට හානිවී ඇති බව සහ ඔහුගේ අක්මාවට ද පිහියෙන් ඇනීමෙන් තුවාල වී ඇති බවයි".

නිව් යෝර්ක් ප්‍රාන්ත පොලිසියේ මේජර් ඉයුජින් ජේ. ස්ටැනිස්සෙව්ස්කි ප්‍රහාරයේ සැකකරු 24 හැවිරිදි නිව් ජර්සි ජාතිකයෙකු ලෙස හඳුනාගෙන ඇතගමේ පිළිබඳව පුළුල් පරීක්‍ෂණ පවත්වන බව බලධාරීන් විසින් පවසා තිබේ.

ග්‍රීෂ්ම කාලයේ සාහිත්‍ය සහ කලා වැඩසටහන් සඳහා ගමනාන්තයක් වන චෞටවුවා ආයතනයේ ආසන 4,000 කින් යුත් ඇම්ෆිතියේටරයේ රැස්ව සිටි මෙම ප්‍රහාරය නරඹන්නන් මවිතයට පත් කළ බව නිව්යෝර්ක් ටයිම් පුවත්පත වාර්ථා කරයි.මිනිසුන් පස් දෙනෙකුට ඔහුව ඇදගෙන යාමට උත්සාය කළ අවස්ථාවේදීත් ඔහු දිගින් දිගටම ෂල්මන්ට කෝපයෙන් යුතුව පිහියෙන් අනිමින් සිට ඇති බව ඉදිරි පේළියේ දේශනයට සහභාගී වූ ලින්ඩා ඒබ්‍රම්ස් පවසා තිබේ.

තවත් ඇය විස්තර කළේ රුෂ්ඩි මහතාගේ කම්මුල දිගේ ලේ ගලා යන බවත් බිම වැතිරෙන බවත් ඇය දුටු බවයි. පැමිණ සිටි වෛද්‍යවරියක වන රීටා ලෑන්ඩ්මන් පැවසුවේ රෂ්ඩි මහතාගේ බෙල්ලේ දකුණු පැත්තේ එකක් ඇතුළු පිහියෙන් ඇන තුවාල කිහිපයක් ඇති බව පෙනෙන්නට තිබුණත් ඔහු වටා සිටි අය ඔහුගේ නාඩි පරීක්‍ෂා කරමින් ඔහුගේ නාඩි වැඩ කරන බව පැවසූ බවයි.

රුෂ්ඩි මහතාට එල්ල වූ නිර්ලජ්ජිත ප්‍රහාරය සාහිත්‍ය ලෝකය කම්පා කළේය. නිදහස් අදහස් ප්‍රකාශ කිරීම ප්‍රවර්ධනය කරන PEN Americaහි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරිSuzanne Nossel ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ "ඇමරිකානු භූමියේ සාහිත්‍ය ලේඛකයෙකුට ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රහාරයක් එල්ල කිරීම පිළිබඳ සංසන්දනාත්මක සිදුවීමක් ගැන අපට සිතාගත නොහැකි, බවයි".

රීස් මහතා ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ "රුෂ්ඩි මහතා අපේ කාලයේ සිටි ශ්‍රේෂ්ඨ කතුවරුන්ගෙන් කෙනෙකු වන අතර භාෂණයේ නිදහස සහ නිර්මාණාත්මක ප්‍රකාශනයේ නිදහස ආරක්ෂා කරන විශිෂ්ටයෙකු බවයි" "අපි ඔහුට ගෞරව කරන අතර අපගේ ප්‍රධාන සැලකිල්ල ඔහුගේ ජීවිතය ගැනයි" යනුවෙන් රීස් මහතා පැවසීය.,මෙම ප්‍රහාරය එක්සත් ජනපදයේ සිදු විය හැකි බව බොහෝ ආන්ඩුවලින් සහ බොහෝ පුද්ගලයන්ගෙන් සහ සංවිධානවලින් ලේඛකයන්ට එල්ල වන තර්ජන පෙන්නුම් කරයි'

මුහම්මද් නබිතුමාගේ ජීවිතයේ සමහර කොටස් ප්‍රබන්ධ කරන ලද ඔහුගේ සැටනික් වර්සස් ” නවකතාව ප්‍රකාශයට පත් කිරීමෙන් මාස හයකට පමණ පසු 1989 සිට මරණ දණ්ඩනය යටතේ ජීවත් වූ රුෂ්ඩි මහතා, බොහෝ මුස්ලිම්වරුන් පිළිකුල් සහගත ලෙස සලකන සහ සමහරුන් අපහාසාත්මක ලෙස සලකන අයුරු නිරූපණය කළේය.

මෙම ප්‍රහාරය සාහිත්‍යවේදීන් සහ රාජ්‍ය නිලධාරීන් විසින් හෙළා දකින ලදී. පෙන්ගුයින් රැන්ඩම් හවුස් හි ප්‍රධාන විධායක රුෂ්ඩි මහතාගේ ප්‍රකාශක මාර්කස් ඩොල් ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ ප්‍රහාරය ගැන අසා අපි දැඩි කම්පනයට පත් වූවෙමු යනුවෙනි.

බ්‍රිතාන්‍ය අග්‍රාමාත්‍ය බොරිස් ජොන්සන් ට්විටර් සටහනක් තබමින් ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ "අපි කිසිදාක ආරක්‍ෂා කිරීම නතර නොකළ යුතු අයිතියක් ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටියදී ශ්‍රීමත් සල්මන් රුෂ්ඩිට පිහියෙන් ඇන තිබීම ගැන තමා කම්පනයට පත් වූබවයි.

ෂල්මන් රුෂ්ඩිගේ සැටරින් වර්සස් නවකතාව නිසා ෂල්මන් රූෂ්ඩිට පමණක් නොවේ විවිධ රටවල පරිවර්ථකයන්ටද මුහුන දෙන්නට සිදුව තිබුනේ බිහිසුණු අත්දැකීම්වලටය.

1991 ජූලි මාසයේදී, නවකතාවේ ජපන් පරිවර්තකයෙකු වූ Hitoshi Igarashi පිහි ඇනුමකින් මිය ගිය අතර එහි ඉතාලි පරිවර්තක Ettore Capriolo දරුණු ලෙස තුවාල ලැබීය. 1993 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී නවකතාවේ නෝර්වීජියානු ප්‍රකාශක විලියම් නයිගාඩ් ඔස්ලෝහි ඔහුගේ නිවසින් පිටතදී තුන් වතාවක් වෙඩි තබා බරපතල තුවාල ලැබීය.

එමෙන්ම 1989 පෙබරවාරියේ මුම්බායි හි ඇති වූ කෝලාහලයකින් පුද්ගලයින් 12 දෙනෙකු සහ ඉස්ලාමාබාද්හි තවත් කෝලාහලයකින් තවත් හය දෙනෙකු ඇතුළු එහි ප්‍රකාශනයට එරෙහි විරෝධතාවලදී බොහෝ දෙනෙක් මිය ගියහ. පොත් පත් පුළුස්සා දැමූ අතර පොත් සාප්පුවලට ප්‍රහාර එල්ල විය. පොතට සම්බන්ධ අයද ඉලක්ක කර ගත්හ.

නිදහසේ තෝතැන්නේදීම පිහි ඇණුම් කෑ ෂල්මන් රුෂ්ඩි තවදුරටත් ජීවත්විය යුතය. භාෂනයේ නිදහස ආරක්‍ෂා විය යුතුය mirrorarts එම ප‍්‍රහාරය පිළිකුල් සහගතව හෙළා දකින්නෙමු.
 

The New york Times පුවත්පතේ පළවූ වාර්ථාවක් ඇසුරිනි